آرتروز مچ دست یکی از مشکلات شایع مفصلی است که می‌ تواند تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. این بیماری معمولاً به دلیل فرسایش و تخریب غضروف‌ های مفصل ایجاد می‌ شود و می‌ تواند باعث درد، التهاب و محدودیت حرکتی در مچ دست شود. آرتریت مچ دست یک بیماری التهابی مفاصل است که دارای انواع مختلفی می باشد و یکی از شایع ترین انواع این بیماری آرتروز ساییدگی است. آرتروز مچ یکی از شایع ترین آرتروز های است که افراد با آن درگیر هستند. این آرتروز در اثر تحمل فشار زیاد به مچ دست و یا انجام حرکات تکراری مفصل مچ دست به وجود می آید. در این مطلب، به بررسی علل، علائم، تشخیص و روش‌ های درمان آرتروز مچ دست می پردازیم.

به نقل از سایت کلینیک ارتوپدی نیاوران : استئوآرتریت یا آرتروز مچ دست، یک بیماری تحلیل برنده است که باعث تخریب تدریجی غضروف مفصلی می‌شود. در نتیجه استخوان‌ها پوشش محافظ خود را که باعث جلوگیری از تماس مستقیم و ساییدگی آن‌ها روی هم می‌شود، از دست می‌دهند. یکی از دلایل ایجاد آرتروز در مچ دست، آسیب‌ها و صدمات وارد شده به مچ، از جمله کشیدگی‌ها و شکستگی‌ها هستند. این صدمات، ممکن است باعث تغییر آناتومی طبیعی مچ دست شده و ریسک ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.

 آرتروز چیست؟ 

آرتروز مچ دست که به آن آرتروز رادیوکارپال هم می گویند یک نوع بیماری مفصلی است که باعث تخریب و فرسایش غضروف های مچ دست می شود. که این مشکل می تواند باعث ایجاد درد، کاهش دامنه حرکتی، التهاب در مچ دست شود. مچ دست از استخوان های زیادی تشکیل شده است، در ساعد دو استخوان بلند که به آن ها رادیوس و اولنا گویند و بعد از ساعد دو ردیف استخوان کوچک است  که به آن ها کارپال گویند. تمامی این استخوان ها برای کارکرد درست نیاز به غضروف صاف دارند. آرتروز مچ دست معمولا در تمامی قسمت های مچ دست به وجود می آید.

آرتروز یک بیماری التهابی مزمن است که به تخریب غضروف‌ها و تغییرات در بافت‌ های مفصلی منجر می‌ شود. این بیماری می‌ تواند در هر مفصلی از بدن رخ دهد، اما مچ دست به دلیل فعالیت‌ های روزمره و فشارهای مکرر، یکی از نواحی آسیب‌ پذیر است. فردی که دچار این مشکل می شود در انجام دادن کارهای روزانه خود هم ناتوان است و انجام دادن فعالیت های روزانه برای او دشوار می شود. مچ دست دارای مفصل بسیار پیچیده ای است که از چندین مفصل کوچک تشکیل شده است.

انواع آرتروز

 

آرتروز معمولا به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

 

آرتروز استئوآرتریت

 

این نوع آرتروز به دلیل فرسایش طبیعی غضروف‌ ها و بافت‌ های مفصلی در اثر سن یا استفاده مکرر ایجاد می‌ شود. شیوع این بیماری بیشتر در میانسالان و کهنسالان است و شیوع این مشکل در جوانان هم ممکن است ایجاد شود. استئوآرتریت باعث می شود که غضروف های مفصلی که در انتهای استخوان هستند و بسیار لغزنده و نرم می باشند با گذشت زمان کارایی خود را از دست بدهند.

 

آرتروز روماتوئید

 

این نوع آرتروز یک بیماری خود ایمنی است که به صورت غیرطبیعی مفاصل زیادی را در بدن درگیر می کند. این مشکل معمولا در مفاصل کوچک بدن مانند مچ دست هم ایجاد می شود. این نوع آرتروز به صورت قرینه می باشد و دو طرف مچ دست را درگیر می کند. همانطور که گفته شد روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که در اثر آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می نماید. در این مشکل سیستم دفاعی بدن به صورت طبیعی و عادی از بدن در برابر عفونت ها دفاع می کند و در زمان ابتلا به جای دفاع کردن به بافت های مختلف بدن مثل رباط ها و غضروف ها آسیب وارد می کند. همچنین این حالت سیستم دفاعی بدن می تواند استخوان ها را هم دچار ضعف و ناتوانی نماید.

 

آرتریت پس از ضربه

 

این مشکل بعد از صدماتی مانند شکستن استخوان مچ دست یا پاره شدن رباط ها به وجود می آید. ضربه می تواند به غضروف ها آسیب برساند.

 

علل آرتروز مچ دست
سن	آسیب های قبلی
استفاده مکرر از مچ دست	عوامل ژنتیکی
چاقی	ضربه

علائم شایع آرتروز مچ دست

 

علائم مچ دست به علت ایجاد آن در هر فرد متفاوت است ممکن است این علائم در برخی بسیار شدید به گونه ای که نتواند کارهای روزمره خود را انجام دهد و در برخی دیگر خفیف. این علائم معمولا به شرح زیر است:

 

درد

 

یکی از اصلی‌ ترین علائم آرتروز مچ دست، درد در ناحیه مچ است که ممکن است به صورت مداوم یا در زمان استفاده از دست احساس شود.

درد در فعالیت‌ های روزمره: این درد ممکن است در حین انجام فعالیت‌ های روزمره مانند نوشتن، استفاده از کامپیوتر یا بلند کردن اشیاء تشدید شود.

 

تورم

 

تورم مفصل: ممکن است مچ دست به دلیل التهاب و تجمع مایعات در مفصل متورم شود.

احساس گرما: ناحیه مچ ممکن است گرم‌ تر از سایر نواحی بدن شود.

 

خشکی

 

خشکی در صبح: بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز مچ دست، در صبح‌ ها یا بعد از مدت طولانی بی‌ حرکتی، احساس خشکی در مفصل دارند. این خشکی می‌ تواند باعث سختی در حرکت مچ دست شود.

 

ایجاد محدودیت حرکتی

 

آرتروز می‌ تواند منجر به کاهش دامنه حرکتی مچ دست شود و انجام حرکات خاص را دشوار کند. در برخی موارد، ممکن است احساس قفل شدن یا گیر کردن در مفصل وجود داشته باشد.

 

صدای تق تق

 

هنگام حرکت مچ دست، ممکن است صدای تق تق یا جیرجیر شنیده شود که به دلیل ساییدگی استخوان‌ ها بر روی یکدیگر است.

 

تغییر شکل مفصل

 

در مراحل پیشرفته آرتروز، ممکن است تغییرات قابل مشاهده‌ ای در شکل مچ دست و مفاصل آن ایجاد شود.

 

چه زمانی برای آرتروز مچ دست به پزشک مراجعه نمایم؟

 

دانستن این موضوع که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم در درمان به موقع این بیماری بسیار تاثیرگذار است بیمار در صورت وجود علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کند:

 

درد مچ به صورت مداوم

 

درد مچی که به صورت مداوم باشد و با استفاده از مسکن و استراحت کردن بهبود پیدا نکند.

 

محدودیت های عملکردی

 

هنگامی که آرتروز مچ دست روی توانایی های شما مانند تایپ کردن،  گرفتن اجسام و انجام فعالیت های روزانه تاثیر بگذارد.

 

کاهش دامنه حرکتی

 

در صورتی که مچ دست خود را به سختی حرکت می دهید و یا دچار خشکی مچ دست شدید به صورتی که نتوانید حرکات روزانه خود را انجام دهید باید به پزشک مراجعه کنید.

 

علائم پیش رونده

 

اگر علائم شما به مرور زمان پیشرفت کرد و باعث افزایش بدشکلی و درد و از دست دادن عملکرد مفصل شود باید سریعا به پزشک مراجعه نماید.

چه کسانی بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند؟

 

افرادی که بیشتر در معرض آرتروز مچ دست قرار دارند دارای ویژگی ها و شرایط خاصی هستند که احتمال بروز این بیماری را در آن ها افزایش می دهد. و بیشترین افرادی که در معرض این بیماری هستند شامل:

• افراد مسن
• کسانی که دارای سابقه خانوادگی این بیماری هستند.
• افراد شاغل یا دارای بیماری خاص
• افراد مبتلا به التهاب مفاصل
• خانم ها
• افراد دارای اضافه وزن

درمان آرتروز مچ دست

 

از بهترین درمان های آرتروز مچ دست می توان به فیزیوتراپی و تزریق اشاره کرد ولی دیگر روش های درمانی هم شامل:

 

بستن آتل

 

بستن آتل یکی دیگر از روش های درمانی آرتروز مچ دست است. این روش استرس فیزیکی روی مچ دست را کاهش می دهد و درد را به سرعت از بین می برد. با بستن آتل همزمان با نگه داشتن مچ دست در وضعیت خنثی می توانید انگشتان خود را حرکت دهید.

 

درمان دارویی

 

استفاده از برخی از داروهای غیراستروئیدی و ضد التهابی معمولا التهاب مچ دست را کاهش می دهند. استفاده از ژل های ضدالتهاب از دیگر روش های درمان خانگی آرتروز مچ دست است که هیچ گونه عوارض جانبی ندارد.

 

ورزش کردن

 

انجام فعالیت ورزشی باعث تقویت ماهیچه ها و عضلات می شود و باعث برطرف شدن سفتی آن ها هم شود. انجام فعالیت های آرام مانند پیاده روی، شنا و انجام آن به مدت 20 تا 30 دقیقه در روز می تواند بسیار مفید باشد. همچنین ورزش های مانند یوگا هم می توانند به انعطاف پذیری مفاصل شما هم کمک نمایند.

 

فیزیوتراپی

 

یکی از بهترین درمان های که برای این بیماری می توانید انجام دهید و پزشکان همیشه آن را توصیه می کنند فیزیوتراپی است. در آن فیزیوتراپیست  با توجه به شدت و علائم آن معمولا روش های مختلفی مانند لیزر پرتوان و لیزر کم توان، کایروپراکتیک را در فیزیوتراپی انجام می دهند. همچنین از روش های مکمل مانند مگنت تراپی، ماساژ درمانی، تمرین درمانی، مگنت درمانی و…  هم استفاده می کنند.

 

تزریق

 

اگر علائم آرتروز مچ دست متوسط تا شدید باشد پزشک متخصص می تواند از تزریق استروئید یا کورتون استفاده نماید.  که این تزریقات دارای اثرات ضد التهابی می باشد.  تزریق یکی از روش های بسیار مفید در درمان آرتروز مچ دست است که می تواند باعث تسکین و بهبودی علائم این بیماری شود.

 

جراحی

 

در صورتی که علائم این بیماری بسیار شدید باشد به گونه ای که بیماری قادر به انجام کارهای روزمره خود نباشد ممکن است پزشک جراحی را به او پیشنهاد دهد که این جراحی دارای روش های مختلفی است است که شامل:

• جراحی فیوژن: اتصال چند استخوان مچ دست برای جلوگیری از مالش و اصطکاک.
• جراحی عصب کشی برای قطع اعصاب در مفصل مچ دست و تسکین درد.
• جایگزینی استخوان آسیب دیده با ایمپلنت های مصنوعی.

کلام آخر

 

آرتروز مچ دست می‌ تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. اگر شما یا کسی که می‌ شناسید علائم آرتروز مچ دست را تجربه می‌ کند، مشاوره با پزشک متخصص برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب ضروری است. درمان‌ های مختلفی از جمله داروها، فیزیوتراپی و در موارد شدید تر، جراحی، می‌ توانند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. برای درمان مچ دست می توانید به کلینیک تخصصی درد مراجعه کنید و اقدامات لازم برای درمان این بیماری را آغاز نماید.

سوالات متداول

علائم آرتروز مچ دست چیست؟

درد، سفتی، خشکی، کاهش دامنه حرکتی، ضعف، بی ثباتی،  احساس مورمور یا گزگز، تغییر شکل مفاصل.

درمان بیماری آرتروز مچ دست کدام است؟

استفاده از داروها،  تزریق آمپول، فیزیوتراپی، ورزش کردن،  جراحی.