تنس عضلانی وسیله ای است که برای برطرف کردن گرفتگی های عضلانی، دردهای عصبی و نیز از بین بردن سایر دردهای مفصلی و آرتروزها مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله با استفاده از جریان الکتریکی موجب تحریک اعصاب ناحیه مورد نظر شده و گرفتگی و درد را از بین می برد.
همچنین تنس عضلاتی TENS) یا تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست(یک روش درمانی غیرتهاجمی است که با استفاده از جریانهای الکتریکی ضعیف، به کاهش درد و تحریک عضلات کمک میکند. این روش معمولاً برای مدیریت دردهای مزمن و حاد، از جمله دیسک کمر، استفاده میشود.

مزایای استفاده از دستگاه تنس
دستگاه تنس جدا از ویژگیهای منحصربهفردی که برای تسکین درد دارد، دارای مزایایی است که استفاده از آن را روزبهروز پررنگتر کرده است. این مزایا عبارتند از:
- تسکین درد بدون نیاز به دارو: از بزرگترین مزایای دستگاه تنس، تسکین درد بدون نیاز به دارو است.
- ایمنی بالا: دستگاه تنس علاوهبر ایمنی بالا، عوارض جانبی کمی دارد.
- قابلیت حمل راحت: دستگاههای تنس کوچک و قابل حمل هستند. به همین جهت امکان استفاده از آنها در هر زمان و مکانی وجود دارد.
- سادگی استفاده: استفاده از دستگاه تنس بسیار ساده است و نیازی به آموزش خاصی ندارد. (البته از نکات مهم هنگام استفاده از آن هم نباید صرف نظر کرد.)
معایب و عوارض استفاده از دستگاه تنس
بهطورکلی استفاده از دستگاه تنس به مزایا و کاربردهایش شناخته میشود. اما با این حال ممکن است استفاده از این دستگاه، با معایب و عوارضی احتمالی همراه باشد؛ مواردی که آگاهی از آنها خالی از لطف نیست. عوارض و معایب احتمالی استفاده از دستگاه تنس عبارتند از:
تحریک پوست
تحریک پوست با نشانههایی همچون قرمزی، خارش یا سوزش در محل قرارگیری الکترودها، رایجترین عارضه استفاده از این دستگاه است که ممکن است افراد با آن روبهرو شوند.
سوختگی بسیار جزئی
اگر شدت جریان بیش از حد باشد، ممکن است سوختگی جزئی در پوست ایجاد شود.
افزایش درد
در برخی موارد، امکان دارد در ابتدا درد اندکی افزایش پیدا کند که معمولاً موقتی است.
محدودیت استفاده و تداخل با دستگاههای پزشکی
تنس ممکن است با دستگاههای پزشکی کاشتنی مانند ضربانساز قلب تداخل داشته باشد. بنابراین، قبل از استفاده از تنس، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید که از چه دستگاههای پزشکی دیگری استفاده میکنید.
اثربخشی محدود
توجه داشته باشید که تنس برای همه افراد و همه نوع درد موثر نیست. در نتیجه ممکن است موقتاً تسکین ایجاد کند.
نیاز به تنظیم دقیق
برای دستیابی به بهترین نتیجه، تنظیم دقیق دستگاه تنس بسیار مهم است. تنظیمات نادرست ممکن است باعث کاهش اثربخشی یا افزایش عوارض جانبی شود.
فارغ از این عوارض و معایب احتمالی، نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که در برخی موارد باید استفاده از دستگاه تنس را متوقف کرد. این موارد هم عبارتند از:
- افزایش درد با استفاده از این دستگاه
- تشدید علائمی همچون سرگیجه، تهوع یا تنگی نفس
- سوختگی یا تحریک پوست شدید
کاربرد اصلی تنس
احتمالاً تا اینجا از مهمترین کاربرد تنس، یعنی تسکین درد، آگاه شدهاید. اما اینکه تنس برای تسکین چه نوع دردهایی کاربرد دارد، موضوع دیگری است که قصد داریم به آن اشاره کنیم. کاربرد تنس در تسکین دردهای زیر مثالزدنی است.
- دردهای مزمن (دردهای کمر، گردن، زانو، آرتروز و فیبرومیالژیا)
- دردهای حاد (دردهای ناشی از آسیبهای ورزشی، دردهای قاعدگی و دردهای پس از عمل جراحی)
- دردهای عصبی (دردهای ناشی از نوروپاتی دیابتی و سیاتیک)
چگونه تنس عضلاتی به دیسک کمر کمک میکند؟
- کاهش درد: جریانهای الکتریکی باعث تحریک اعصاب و کاهش انتقال سیگنالهای درد به مغز میشوند.
- افزایش گردش خون: این روش میتواند به بهبود جریان خون در ناحیه آسیبدیده کمک کند و روند بهبودی را تسریع کند.
- کاهش اسپاسم عضلانی: تنس عضلاتی باعث آرامش عضلات و کاهش گرفتگیهای ناشی از دیسک کمر میشود.
- تحریک تولید اندورفین: این روش میتواند تولید اندورفین (مسکن طبیعی بدن) را افزایش دهد و به کاهش درد کمک کند.
این روش معمولاً توسط فیزیوتراپیستها توصیه میشود و میتواند به عنوان بخشی از برنامه درمانی دیسک کمر مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه انجام تنس عضلانی چگونه است؟
نحوه انجام تنس عضلانی شامل چند مرحله اصلی است که باید با دقت انجام شود تا بیشترین تأثیر را داشته باشد:
- انتخاب محل قرارگیری الکترودها: الکترودهای دستگاه تنس باید روی ناحیهای که درد دارد یا نیاز به تحریک عضلانی دارد، قرار داده شوند. بسته به نوع درد، الکترودها میتوانند بهصورت عمودی یا افقی روی پوست قرار گیرند.
- تنظیم شدت و فرکانس جریان الکتریکی: دستگاه تنس دارای تنظیمات مختلفی برای شدت و فرکانس جریان است. این تنظیمات باید بر اساس میزان تحمل فرد و نوع درمان تنظیم شوند. فرکانسهای بالا معمولاً برای کاهش درد و فرکانسهای پایین برای تحریک عضلات استفاده میشوند.
- شروع درمان: پس از تنظیم دستگاه، جریان الکتریکی به عضلات یا اعصاب ارسال میشود. این جریان باعث تحریک عضلات و کاهش درد میشود. برخی از دستگاهها دارای حالتهای مختلفی مانند ماساژ، تحریک عمیق یا تنظیمات خاص برای دردهای مزمن هستند.
- مدت زمان استفاده: معمولاً جلسات درمانی با دستگاه تنس بین 15 تا 30 دقیقه طول میکشند. تعداد جلسات بستگی به شدت درد و توصیه پزشک دارد.
- مراقبتهای پس از استفاده: پس از پایان جلسه، الکترودها را از پوست جدا کرده و پوست را تمیز کنید. همچنین توصیه میشود که پس از استفاده، حرکات کششی ملایمی انجام دهید تا تأثیر درمان بیشتر شود.
این روش میتواند به کاهش دردهای مزمن، بهبود عملکرد عضلات و تسریع روند بهبودی کمک کند.
