درد پاشنه پا یکی از مشکلات شایعی است که می‌ تواند زندگی روزمره افراد را تحت تاثیر خود قرار دهد و انجام فعالیت‌ های عادی مانند: راه رفتن، ایستادن طولانی‌ مدت و ورزش را برای افراد دشوار نماید. با ما همراه باشید تا با علت درد پاشنه پا آشنا شوید.
این درد بیشتر در زیر پاشنه یا پشت آن احساس می‌ شود و می‌ تواند دلایل مختلفی داشته باشد. شناخت علل، روش‌های درمانی مؤثر و راهکارهای پیشگیری از این عارضه برای حفظ سلامت پاها و بهبود کیفیت زندگی ضروری است. این مطلب به بررسی عمیق‌ تر علت شایع درد پاشنه پا، روش‌های درمانی مختلف و همچنین راهکار های کاربردی برای پیشگیری از بروز مجدد این مشکل می‌ پردازیم.

علت درد پاشنه پا چیست؟

 

استخوان مچ پا بزرگ ترین استخوان است و تقریبا وزن زیادی را تحمل می کند. یکسری دلایل بیرونی بر یکپارچگی پا تاثیر می گذارند و باعث ایجاد درد و ناراحتی می شوند. علت های بسیاری برای درد پاشنه پا وجود دارد ولی دیسک کمر و مشکلات مرتبط با آن را می توان از اصلی ترین دلایل درد پاشنه پا دانست.

اگر درد پاشنه پا زود تشخیص داده شود و درمان آن سریع آغاز گردد می توان با راه های ساده مانند:  داروهای ضد التهاب خوراکی،  بانداژ و استفاده از کفش طبی از درد و پیشرفت آن جلوگیری کرد. برخی دیگر از دلایل شایع درد پاشنه پا به شرح زیر است:

خارپاشنه

 

خار پاشنه زائده ی استخوانی می باشد که در زیر استخوان پاشنه است و مشاهده آن با اشعه ایکس امکان پذیر است. خارپاشنه یک بیرون زدگی است که می تواند تا نیم اینچ باشد. این مشکل به علت کشیدگی عضلات و رباط های پا به هنگام کشش در نوارهای بلند بافت های ارتباطی میان گوشت زیر انگشتان در کف پا و پاشنه و ایجاد فرسایش در پوشش استخوان پاشنه به وجود بیاید. این مشکل معمولا به علت عدم تعادل بیومکانیکی، پوشیدن کفش تنگ یا گشاد، دویدن و اضافه وزن به وجود بیاید.

نوار تاندونی کف پا 

 

پلانتر فاسیت یا تورم نوار تاندونی کف پا یکی از علت های بسیار شایع درد پاشنه است که حدود ۸۰ درصد از موارد درد پاشنه را به خود اختصاص می‌ دهد. فاسیای پلانتار یک نوار ضخیم از بافت همبند است که از استخوان پاشنه شروع شده و در طول کف پا تا انگشتان امتداد می‌ یابد و تورم این نوار هنگامی ایجاد می شود که این نوار در طول زمان دچار کشیدگی شود و از حالت طبیعی خود خارج گردد . وظیفه اصلی این نوار تاندونی، حمایت از قوس کف پا و جذب شوک‌ های وارده هنگام راه رفتن و دویدن است. از سری دلایل ایجاد این مشکل می توان به:

• فشار بیش از حد بر فاسیا
• آناتومی پا
• اضافه وزن
• کفش نامناسب
• سن
• سفت شدن عضلات ساق پا و تاندون

آرتریت 

 

آرتریت به معنای التهاب مفاصل می باشد و انواع مختلفی دارد که هر یک از آن ها می‌ توانند منجر به درد در ناحیه پاشنه گردند.

این نوع آرتریت ناشی از سایش و پارگی غضروف مفاصل  می باشد. مفصل ساب‌ تالار (مفصلی در پشت مچ پا که به استخوان پاشنه متصل است) می‌ تواند تحت تاثیر آرتروز قرار بگیرند و باعث درد در ناحیه پاشنه شود. با پیشرفت آرتروز، غضروف‌ ها تخریب شده و استخوان‌ ها روی یکدیگر سایش پیدا می‌ کنند که باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی می‌ شوند.

آرتریت روماتوئید: این یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌ های مفصلی حمله کرده و باعث التهاب مزمن می‌ شود. مفاصل پا، از جمله مفصل پاشنه، می‌ توانند درگیر این بیماری شوند و درد، تورم و خشکی صبحگاهی را به همراه داشته باشند.

اسپوندیلوآرتریت: گروهی از بیماری‌ های التهابی مفاصل که می‌ تواند باعث التهاب در محل اتصال تاندون‌ ها به استخوان شود. تاندون آشیل و فاسیای پلانتار نیز می‌ توانند در اثر این بیماری ملتهب شده و باعث درد در پاشنه شوند.

نقرس

 

این بیماری یک بیماری است که به خودی خود در مفصل انگشت بزرگ خود را نشان می دهد. نقرس التهاب کیسه مفصلی است کیسه ای آسیب دیده حاوی سیالات یا رشد بافت نرم است. این درد در پاشنه پا می تواند با خارپاشنه همراه باشد و یا دردی مانند خار پاشنه داشته باشد.

 

دیگر دلایل ایجاد درد پاشنه پا
بورسیت پاشنه پا	بیماری سیور
بدشکلی هاگلند	تاندونیت آشیل
شکستگی استرسی	سندروم تونل تارسال

 

 

علت درد پاشنه پا	توضیحات	علائم شایع
پلانتار فاسیایت	التهاب فاسیای پلانتار که به پاشنه می‌رسد	درد در صبح یا بعد از نشستن طولانی
آشیل تندونیت	التهاب تاندون آشیل	درد در پشت پاشنه و هنگام راه رفتن
بورسیت پاشنه	التهاب بورس در ناحیه پاشنه	ورم و حساسیت در پاشنه
فشردگی عصبی	فشار بر روی عصب‌های پاشنه	احساس سوزن سوزن یا بی‌حسی
آرتروز	ساییدگی مفاصل در ناحیه پاشنه	درد و خشکی در مفصل
شکستگی پاشنه	شکستگی استخوان پاشنه	درد شدید و ورم

 

بیشتر بدانید:

آشنایی با درمان آرتروز گردن

 

 

علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب

 

علت‌های مختلفی برای ایجاد درد کف پا هنگام صبح وجود دارد که با بررسی کیفیت و نوع درد می‌توان علت آن را دریافت. مثلا اگر درد ناحیه پاشنه پا دردناک و تیز باشد نشان‌دهنده التهاب است. بعضی از این دلایل را در زیر نام می‌بریم:

• فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا): فاشیا یک نوار بافتی ضخیم در کف پا است که اگر بیش از حد از آن استفاده شود یا تحت کشش مداوم قرار گیرد، درد در این ناحیه را تجربه خواهید کرد.
• التهاب تاندون آشیل
• شکستگی

درمان درد پاشنه پا هنگام صبح معمولا در چند قدم اول بعد از بیدار شدن از خواب شروع می‌شود و ممکن است در طول روز با شروع فعالیت‌ها این درد کم شود.

اما برای بسیاری از افراد درد صبحگاهی آزاردهنده است، زیرا باید چند دقیقه ثابت بایستند تا این درد کمتر شود و گاهی روند انجام کارهای روزانه را کاهش می‌دهد.

چه کسانی بیشتر در معرض التهاب کف پا هستند؟

 

التهاب کف پا معمولا به دلیل خار پاشنه پا نیست. در گذشته، پزشکان بر این باور بودند که خار پاشنه پا باعث فاشیای کف پا می‌شود، اما آن‌ها با بررسی‌های متعدد افراد مبتلا، این فرضیه را رد کردند. براساس تحقیقات محققان آمریکایی اگر جزو این افراد هستید بیشتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به التهاب کف پا قرار دارید: دچار اضافه وزن یا چاقی مفرط هستید (التهاب کف پا در افراد چاق به این دلیل اتفاق می‌افتد که وزن اضافی این افراد به رباط فاسیای کف پا فشار زیادی وارد می‌کند.) شغلی دارید که در آن مجبور هستید بیش از اندازه سرپا بایستید (به عنوان مثال در کارخانه یا رستوران کار می‌کنید.) دچار مشکلات ساختاری پا همچون کف پای صاف یا گودی زیاد کف پا هستید اغلب از کفش‌هایی با کفی نرم و ضعیف استفاده می‌کنید یک دونده هستید و به مدت طولانی می‌دوید تاندون آشیل شما به خودی خود سفت و کوتاه است در اواخر دوران بارداری هستید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

 

اگر شدت درد کم باشد با روش‌های خانگی ممکن است درد متوقف شود اما گاهی نیاز است حتما به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. با توجه به موارد زیر این درد را جدی بگیرید.

• اگر درد پاشنه پا بیشتر از یک هفته طول بکشد و در صورت ثابت و بی‌حرکت بودن پا درد تداوم داشته باشد.
• در راه رفتن طبیعی فرد مشکل ایجاد شده باشد.
• تب نیز همراه درد پاشنه پا در فرد ایجاد شود.
• اگر درمان‌های خانگی موثر نباشد.
• درد ناگهانی شروع شود.
• در پاشنه پا التهاب دیده شود.
• اگر شدت درد به‌حدی زیاد باشد که فرد نتواند راه برود

پیشگیری

 

• از تمرینات کششی که باعث سفت شدن تاندون آشیل و رباط فاسیای کف پا می‌شود کمک بگیرید.
• توپ تنیس را با قوس کف پای خود بغلتانید و با آن بازی کنید.
• یک بطری آب یخ زده را در قسمت قوس و پاشنه پا قرار داده و این دو ناحیه را با بطری ماساژ دهید.
• از کفش‌هایی استفاده کنید که دارای کفی مناسب و ضخیم باشند.
• روی یک پله بایستید و اجازه دهید پاشنه پاهای شما پایین بیاید.
• وزن خودتان را در حد تعادل نگه دارید.
• اگر دچار اضافه وزن هستید، حتما از یک رژیم لاغری مناسب کمک بگیرید.
• وقتی در زمان ایستادن یا نشستن‌های طولانی احساس خستگی می‌کنید، به پاهای خود کمی استراحت دهید.
• چند تیله کوچک روی زمین بریزید و با انگشتان پا و کشش آن‌ها به سمت پاشنه، تیله‌ها را از روی زمین بردارید.
• حداقل یک روز در هفته به خودتان استراحت دهید و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
• از مکمل‌های ویتامین D استفاده کنید.
• زانوی دوندگان معمولاً بهبودی پیدا نمی‌کند و با نشستن طولانی یا فعالیت‌هایی مانند دویدن و پیاده‌روی در طولانی مدت، وضعیت بدتر می‌شود. در این عارضه، کشکک زانو بر روی استخوان ران ساییده می‌شود و این موجب می‌شود که در هنگام حرکت کردن، احساس ناخوشایند و آزاردهنده‌ای بوجود آید.

درمان درد پاشنه پا 

 

روش درمانی پاشنه پا به عامل بروز درد پاشنه پا مرتبط می باشد. پس باید قبل از شروع به درمان توسط یک پزشک معاینه شوید و علت درد پاشنه پا را پیدا کنید ولی به طور کلی درمان درد پاشنه پا به شرح زیر است:

استراحت کردن

 

برای درمان درد پاشنه پا در موارد شدیدتر مانند کوفتگی شدید پاشنه پا باید از فعالیت های سنگین خودداری کنید به طور مثال:

• پیاده روی طولانی
• دویدن
• ایستادن های طولانی مدت

به طور کلی استراحت کردن می تواند به بیمار در کاهش درد آن ها کمک شایانی نماید.

بانداژ

 

استفاده از نوار ورزشی یا بانداژ می تواند به بیمار در تشخیص علت درد پاشنه پا مانند سندروم در پاشنه پا، کوفتگی پاشنه، تورم نوار تاندونی کف پا کمک نماید. در تورم نوار تاندونی  کف پا پزشک ممکن است روشی مانند: بستن پا شامل بستن پا و پاشنه را چهار دور نوار را به بیمار پیشنهاد دهد. این نوار را نباید خیلی محکم بست و می توانید آن رادر این حالت برای یک هفته باقی بگذارید.

 

فیزیوتراپی

 

تمرین های ورزشی و کششی برای شل کردن بافت های اطراف استخوان پاشنه پا طراحی شده است. انجام یک سری تمرینات ساده در صبح و غروب به بیماران کمک می کند که به سرعت حس بهتری پیدا کنند. ولی ممکن است درد پاشنه پا به حدی باشد که پزشک متخصص برای بیمار فیزیوتراپی تجویز کند.

 

استفاده کفش طبی

 

با توجه به درد پاشنه پا موارد بسیاری برای حمایت از پا توسط پزشک به بیمار توصیه می شود. مثلا برای مشکل نوار تاندونی کف پا پزشک ممکن است آتلی را برای شب و با هدف صاف نگه داشتن آن برای بیمار تجویز کند.

 

دارو درمانی

 

استفاده از داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب برای درد پاشنه پا ناشی از مشکلاتی مانند نوار تاندونی کف پا،  وارد شدن ضربه به پاشنه پا، تورم تاندون آشیل، سندروم درد پاشنه برای بیماران تجویز می شود. گاهی اوقات از تزریق کورتون، ماده ای استروئیدی که التهاب را کاهش می دهد در پاشنه برای کاهش موقت درد برای چند هفته استفاده می شود.

 

جراحی

 

در صورت پارگی تاندون آشیل فرد فورا به جراحی نیاز دارد. همچنین مواقعی که فرد نتوانسته  از روش های درمانی غیر جراحی در مدت زمان مشخصی به نتیجه دلخواه برسد باید از جراحی استفاده کند.

 

راه های پیشگیری از درد پاشنه پا 

 

با رعایت کردن یک سری موارد می توانید از درد پاشنه پا جلوگیری کنید:

• وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید چون وزن زیاد می تواند باعث درد در پاشنه پا شود.
• پابرهنه روی سطوح سفت و سخت راه نروید و کفش مناسب بپوشید.
• قبل از انجام حرکات ورزشی خود را گرم کنید و بعد حرکات کششی انجام دهید.
• تا حد امکان برای مدت طولانی سرپا نایستید.
• در هنگام خستگی و درد عضلات استراحت کنید.

 

به نقل از سایت دکترپورقاسمیان: درد پشت پاشنه پا یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند ناشی از عواملی مانند استفاده بیش از حد از پا، التهاب تاندون آشیل، التهاب فاشیای کف پا، خار پاشنه و آسیب‌های فیزیکی باشد. این درد معمولاً با فعالیت‌های روزمره تشدید می‌شود و ممکن است با علائمی مانند تورم، سوزش و کاهش دامنه حرکتی همراه باشد. در برخی موارد، این درد به دلیل مشکلات ساختاری پا یا استفاده نادرست از کفش‌ها نیز ایجاد می‌شود. برای درمان درد پشت پاشنه پا، روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل استراحت، استفاده از داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی، انجام تمرینات کششی، و استفاده از کفی‌های مناسب می‌شود. همچنین، کمپرس سرد و گرم می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.

بیشتر بدانید:

بهترین درمان دیسک کمر

 

جمع بندی

 

در نهایت، اگر درد پاشنه پا با وجود رعایت این نکات ادامه پیدا کرد، شدت گرفت یا با علائم نگران‌کننده‌ ای مانند بی‌ حسی، گزگز، یا قرمزی شدید همراه بود، مشاوره با پزشک متخصص ارتوپد یا پودیاتریست برای تشخیص دقیق و دریافت برنامه درمانی مناسب اکیداً پیشنهاد می‌شود. تشخیص زودهنگام و درمان صحیح می‌ تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و به شما کمک کند تا زندگی فعال و بدون دردی داشته باشید. برای آشنایی بیشتر با ساختار ستون فقرات و کمر و گردن و مشکلات احتمالی که ممکن است برای هر فرد به وجود بیاید.