درد کمر و درد سیاتیک از جمله مشکلات شایع پزشکی هستند که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن‌ ها مواجه می شوند. گاهی اوقات ممکن است این دو نوع درد به صورت همزمان وجود داشته باشند، اما علت، علائم و روش‌ های درمان آن‌ها با یکدیگر متفاوت می باشد. تشخیص فرق درد سیاتیک و دیسک کمر برای افراد عادی کار آسانی نیست و باید تحت نظر پزشک درد آن ها بررسی شود تا متوجه شوند که درد آن ها به خاطر دیسک کمر است یا درد سیاتیک. در این مقاله در مورد فرق درد سیاتیک و دیسک کمر می پردازیم. این دو درد ، مشکل شایع در ناحیه کمر هستند که ممکن است علائم مشابهی داشته باشند، اما تفاوت‌های مهمی نیز بین آن‌ها وجود دارد. در ادامه به بررسی تفاوت‌های این دو مشکل می‌پردازیم.

درد دیسک کمر و علت ایجاد آن

 

دیسک کمر به آسیب یا تغییرات دژنراتیو در دیسک‌ های بین مهره‌ ای در ناحیه کمر اشاره دارد. این دیسک‌ ها به عنوان ضربه‌ گیر عمل می‌ کنند و بین مهره‌ ها قرار دارند. دیسک کمر ممکن است به دلیل فشار، آسیب یا پیری دچار مشکل گردد که منجر به درد و ناراحتی می‌ شود.

از سری دلایل ایجاد دیسک کمر:

• سوانح رانندگی
• فرسایش دیسک
• افزایش سن
• فشار سنگین به کمر در اثر بلند کردن جسم سنگین و ضربه ناگهانی 
• آسیب ورزشی
• پرت شدن از بلندی و آسیب دیدن

 

دیسک کمر چه علائمی دارد؟ 

 

دیسک کمر به دلیل تخریب یا آسیب به دیسک‌ های بین مهره‌ای ایجاد می‌شود. این دیسک‌ها نقش بالشتک بین مهره‌ها را ایفا می‌کنند و زمانی که آسیب ببینند، ممکن است به عصب‌ های مجاور فشار وارد کنند. علائم دیسک کمر عبارتند از:

• احساس درد در قسمت پایین کمر
• سوزن سوزن شدن عضلات دور ران پا
• احساس درد در ناحیه کمر هنگام سرفه و عطسه
• بی حسی و ضعف در قسمت پاها و پایین کمر
• افزایش درد در قسمت کمر و عمیق شدن آن بعد از گذشت چند ماه
• انتشار پیدا کردن درد کمر بعد از نشستن یا خم شدن به جلو
• شدت یافتن درد در هنگام نشستن یا خم شدن به جلو

درد سیاتیک چیست؟ 

 

درد سیاتیک یکی از درد های آزاردهنده می باشد که از کمر شروع می شود و تا باسن،  ران و ساق پا هم احساس خواهد شد. این درد به صورت ناگهانی شروع شده ولی با انجام یک سری مراقبت ها به مرور زمان بهتر خواهد شد. گاهی اوقات هم این درد در افراد به حدی شدید است که آن ها مجبور به عمل جراحی می شوند.

عصب سیاتیک از نخاع شروع می شود و از لگن و باسن عبور کرده و بعد به هردو پا وارد می شود. این درد می تواند به صورت خفیف و یا شدید در افراد خود را نشان دهد. از سری دلایل ایجاد درد سیاتیک:

• به دلیل تنگی نخاعی
• دیسک های بیرون زده
• سریدن مهره های کمری
• فتق دیسک کمر
• تحریک عصب سیاتیک در دوران بارداری

علائم درد سیاتیک 

 

درد سیاتیک مانند دیگر درد ها دارای یک سری علائم است که برخی از این علائم ها شامل؛

• از دست دادن حس ساق پا
• ضعف عضلات باسن و ساق پا
• عدم توانایی در راه رفتن با نوک پا
• احساس شروع درد از کمر و حرکت کردن آن به سمت باسن و پا
• عدم احساس، حس در انگشتان پا بخصوص شست و انگشت دوم
• ضعف عضلات ران و لگن
• عدم توانایی حرکت دادن مچ پا و انگشتان پا
• تشدید درد خفیف در هنگام بلند کردن اشیا سنگین و چرخش ناگهانی
• تشدید درد در هنگام راه رفتن

تفاوت‌های اصلی درد سیاتیک و دیسک کمر

 

یکی از مهم ترین فرق درد سیاتیک و دیسک کمر در نوع دردی است که ایجاد می شود. عصب سیاتیک یکی از بزرگ ترین عصب ها در بدن است که معمولا از ناحیه کمر شروع شده و تا طول 2 پا امتداد می یابد. سیاتیک را می توانچ یک درد با ریشه عصبی دانست  که علاوه بر کمر پای سمت راست و چپ را هم درگیر خواهد کرد. این درد به گونه ای تیز و ناگهانی است و به شکل برق گرفتگی در فرد ظاهر خواهد شد. 

درد دیسک کمر و درد سیاتیک از آن جهت که با درد همراه است ممکن است افراد آن را با هم اشتباه بگیرند. با وجود تمام شباهت های که بین این دو درد وجود دارد تفاوت های هم دارند که برخی از این تفاوت ها مانند: 

نوع درد

در بیشتر موارد درد ناشی از دیسک کمر با تغییر وضعیت بدن  مانند ایستادن و یا نشستن شدت می یابد ولی در درد سیاتیک با یک سری عوامل کوچک مانند: عطسه، سرفه، خندیدن و خم شدن تشدید پیدا می کند.

علائم همراه

ناراحتی در دیسک کمر علاوه بر ایجاد درد در کمر باعث بی حسی و یا ضعف در پاها می شود که معمولا این علائم در سیاتیک رایج نمی باشند.

موقعیت درد 

فردی که به دیسک کمر دچار است درد ناشی از دیسک را در قسمت پایین کمر که به پاها انتشار می یابد را احساس می کند ولی درد سیاتیک معمولا در مسیر عصب سیاتیک یعنی از ستون فقرات به سمت باسن و پاها احساس خواهد شد.

راه های تشخیص دیسک و سیاتیک کمر
سی تی اسکن	معاینه پزشکی
MRI	تصویربرداری

تشخیص دیسک کمر

 

برای حفظ سلامتی کمر و جلوگیری از درد و مشکلات مرتبط با کمر، بهتر است از برخی کارها خودداری کنید یا آن‌ها را با دقت بیشتری انجام دهید. تشخیص درد های دیسک کمر بسیار مهم می باشد و در ادامه به چند فعالیت و عادت که می‌تواند برای کمر مضر باشد، اشاره می‌کنم:

1. نشستن طولانی مدت

نشستن طولانی مدت در وضعیت نادرست و بدون پشتیبانی مناسب می‌تواند به کمر فشار بیاورد. بهتر است هر ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بلند شوید و کمی راه بروید یا حرکات کششی انجام دهید.

2. بلند کردن اجسام سنگین با تکنیک نادرست

بلند کردن اجسام سنگین بدون استفاده از تکنیک‌های صحیح می‌تواند به دیسک‌ها و عضلات کمر آسیب برساند. همیشه سعی کنید اجسام سنگین را با زانوها و پاهای خود بلند کنید و نه با کمر.

3. خوابیدن در وضعیت نامناسب

• خوابیدن در وضعیت نامناسب یا استفاده از بالشت‌های غیر ارگونومیک می‌تواند باعث درد و سفتی در کمر شود. استفاده از بالشت‌ها و تشک‌های مناسب و حفظ وضعیت صحیح بدن در هنگام خواب می‌تواند به پیشگیری از مشکلات کمر کمک کند.

4. حرکات ناگهانی و شدید

• انجام حرکات ناگهانی و شدید بدون آماده‌سازی مناسب عضلات کمر می‌تواند باعث آسیب به کمر شود. همیشه قبل از فعالیت‌های ورزشی، گرم کردن بدن و انجام حرکات کششی را فراموش نکنید.

5. بی‌تحرکی و عدم ورزش

• بی‌تحرکی و عدم ورزش می‌تواند باعث ضعف عضلات کمر شود و از قدرت و انعطاف‌پذیری کمر بکاهد. تمرینات منظم و تقویتی می‌توانند به حفظ سلامت کمر کمک کنند.

6. استفاده از کیف‌های سنگین

• استفاده از کیف‌های سنگین و حمل آن‌ها بر روی یک شانه می‌تواند به کمر فشار وارد کند. بهتر است از کیف‌های کوله‌ای که وزن را به طور متوازن تقسیم می‌کنند، استفاده کنید.

7. استفاده از کفش‌های نامناسب

• استفاده از کفش‌های پاشنه بلند یا نامناسب می‌تواند به وضعیت بدن آسیب بزند و باعث درد کمر شود. بهتر است از کفش‌های راحت و مناسب استفاده کنید.

MRI	تصویربرداری

درمان دیسک کمر و سیاتیک

 

برای درمان دیسک کمر بدون عمل جراحی راهکارهای بسیاری وجود دارد که افراد با انجام آن ها می توانند دیسک کمر خود را به آسانی درمان کند.  یکی از اهداف مهم درمان دیسک کمر بدون جراحی کاهش التهاب و بهبود هم ترازی ستون فقرات اس.  برخی از این روش های درمانی شامل:

• کشش و تمرینات منظم
• انجام فیزیوتراپی
• کاهش وزن
• استفاده از دارو های غیراستروئیدی
• لیزر درمانی
• یخ درمانی
• تحریک های الکتریکی

درد های سیاتیکی معمولا بعد از گذشت دوره های استاندارد فیزیوتراپی کاهش می یابد و تا حدودی درمان می شود. ولی در مواردی که پارگی دیسک کمر شدید شود و تحریک عصبی به شکل دائمی و بی وقفه ادامه می یابد استفاده از روش های جراحی توصیه می شود.

به نقل از سایت میرکلینیک : بیماری های مربوط به دیسک یکی از رایج ترین مشکلات اسکلتی عضلانی است که به ویژه در بزرگسالانی که در سنین میانسالی یا مسن تر هستند رخ میدهد.هر یک از مهره های ستون فقرات توسط یک دیسک غضروفی جدا شده به عنوان دیسک بین مهره ای جدا می شود. دیسک ها وظیفه محافظت از مهره ها در برابر یکدیگر و جذب شوک ناشی از فعالیت هایی مانند راه رفتن ، دویدن و پریدن را دارند. با افزایش سن یا جراحت و یا اضافه وزن یا دلایل دیگر ، بسیاری از افراد تغییراتی را در دیسک های خود تجربه می کنند که ممکن است در برخی موارد علائم ایجاد کند. دیسک ها نازک تر می شوند و مایعات خود را از دست می دهند و ممکن است دچار بدشکلی (فتق یا برآمدگی) شوند. این به عنوان بیماری دژنراتیو دیسک شناخته می شود. اگر دیسک های تحلیل رفته در قسمت پایین کمر بر علیه عصب سیاتیک فشار وارد کرده و باعث التهاب شوند ، ممکن است سیاتیک ایجاد شود.

جمع بندی

درد سیاتیک و دیسک کمر دو مشکل شایع هستند که می‌ توانند به شدت بر کیفیت زندگی افراد تاثیر بگذارند. شناخت تفاوت‌ های بین این دو نوع درد، علل و روش‌ های درمان آن‌ ها می‌ تواند به مدیریت بهتر این مشکلات کمک  شایانی کند. در صورت بروز علائم ذکر شده مشاوره با پزشک و دریافت درمان مناسب ضروری می باشد. با رعایت نکات پیشگیرانه و انجام درمان‌ های مناسب، می‌ توان به بهبود وضعیت و کیفیت زندگی کمک کرد.برای آشنایی بیشتر با دیسک کمر می توانید مقاله راه های تشخیص و درمان دیسک کمر را مطالعه نماید.